Orain urte bat 22. KORRIKAk omendu zituen Pirritx, Porrotx eta Marimotots pailazoak Tolosan, zirku baten mundu magikoaren barruan, Gure Zirkuarekin elkarlanean.

Horrela iragarri zuen AEK-k omenduak izango zirela:

Pirritx, Porrotx eta Marimotots (Aiora Zulaika, Joxe Mari Agirretxe eta Mertxe Rodriguez) pailazo-hirukotea da. 1987ko abenduaren 24an sortu zen, Lasarte-Orian, eta gaur egun Euskal Herriko pailazorik ezagunenak eta arrakastatsuenak dira.

Eta zergatik omendu Pirritx, Porrotx eta Marimotots? 35 urteko ibilbidea egin dutelako euskal munduan, eta, are garrantzitsuago, euskaraz; eta eragileak direlako, orainaldiari eta etorkizunari begira daudenak. 1987an EKIN zioten, haiei esker askok EKIN diogu, eta datozen belaunaldiek ere EKINgo diote. Haiek transmisioa goitik behera (guraso-ume) eta behetik gora (ume-guraso) landu dute; haiek, beren HITZEKIN, euskarari EKIN zioten, eta eutsi egin diote.

Euskara ez zutenean, euskara ikasteari edota hobetzeari EKIN zioten, eta, orduz geroztik, euskara ahoan ibili dute 35 urte hauetan. Pirritxek, Porrotxek eta Marimototsek zuzeneko eragina izan dute ume eta guraso askok euskararen hautua egin dezaten.

Beren komunikazio-tresna HITZEKIN osatu dute, ekimen eraikitzailea eta normalizazioaren adibide da haiena. Beren ikuskizun eta kanten bidez, egin, eginarazi eta eragin dute.

Pirritx, Porrotx eta Marimototsek azken hogeita hamabost urtean erakutsi izan duten konpromisoagatik eta EKINagatik omendu zituen 22. KORRIKAk.

Hementxe duzue omenaldi ekitaldiaren bideo-laburpena:

Orain urte bat 22. KORRIKAk omendu zituen Pirritx, Porrotx eta Marimotots pailazoak Tolosan, zirku baten mundu magikoaren barruan, Gure Zirkuarekin elkarlanean.

Horrela iragarri zuen AEK-k omenduak izango zirela:

Pirritx, Porrotx eta Marimotots (Aiora Zulaika, Joxe Mari Agirretxe eta Mertxe Rodriguez) pailazo-hirukotea da. 1987ko abenduaren 24an sortu zen, Lasarte-Orian, eta gaur egun Euskal Herriko pailazorik ezagunenak eta arrakastatsuenak dira.

Eta zergatik omendu Pirritx, Porrotx eta Marimotots? 35 urteko ibilbidea egin dutelako euskal munduan, eta, are garrantzitsuago, euskaraz; eta eragileak direlako, orainaldiari eta etorkizunari begira daudenak. 1987an EKIN zioten, haiei esker askok EKIN diogu, eta datozen belaunaldiek ere EKINgo diote. Haiek transmisioa goitik behera (guraso-ume) eta behetik gora (ume-guraso) landu dute; haiek, beren HITZEKIN, euskarari EKIN zioten, eta eutsi egin diote.

Euskara ez zutenean, euskara ikasteari edota hobetzeari EKIN zioten, eta, orduz geroztik, euskara ahoan ibili dute 35 urte hauetan. Pirritxek, Porrotxek eta Marimototsek zuzeneko eragina izan dute ume eta guraso askok euskararen hautua egin dezaten.

Beren komunikazio-tresna HITZEKIN osatu dute, ekimen eraikitzailea eta normalizazioaren adibide da haiena. Beren ikuskizun eta kanten bidez, egin, eginarazi eta eragin dute.

Pirritx, Porrotx eta Marimototsek azken hogeita hamabost urtean erakutsi izan duten konpromisoagatik eta EKINagatik omendu zituen 22. KORRIKAk.

Hementxe duzue omenaldi ekitaldiaren bideo-laburpena:

ANE ELORDI ALBURQUERQUE
Korrikaren koordinatzailea

Udabarrian, euskaldun eta euskaltzalez bete genduzan Donostiako kaleak. Beste behin, KORRIKAk euskal komunidadean eragitea lortu eban: 11 egun eta 10 gauez arineketan igaro genduan Euskal Herria, lekukoa eskurik esku, barruak estututa, euskeraz, euskeratik eta euskerearen alde. Baina, gitxienez, bi urterako itxaropenezko uholdea izan behar ebanak lanparra baino ez dau ekarri.

Urte erdi geroago, udagoienean, itxaropena berbiztu eta Euskaraldian murgildu gara. Horregaz batera Pantailaldia eta Gaztealdia be etorri dira; egun gitxi batzuetan, euskereak jente-arteko hainbat esparrutan presentzia hartu izan dau. Ahobizi eta belarriprest izan gara, eta abenduaren 2a heldu orduko txapa kentzeako ariketea egin dogu. Soinean txapak eragiten dauan zama izugarria izan daiteke batzuentzat; beste batzuk, barriz, aldekoa kenduta be, "txapa emoten" jarraitzen dogu.

Egun bat beranduago, Euskerearen Nazinoarteko Egunean, herriz herri batu ginan gure hizkuntza gitxitu exotikoaren aldarri egin eta jai giroan ospatzeko. Baina ba al dago zer ospatu? Nik neuk ez dot uste. KORRIKAn pozez eta emozinoz zeharkatu genduan Euskal Herria, Euskaraldian ahoak inozko bizien izateko ahalegina egin genduan, baina ez da nahikoa. Urteak 365 egun ditu eta horreetako bakotxa zor deutsagu euskereari. Agerikoa da, askoz gehiago behar dogu. Horren erakusle dira Soziolinguistika Klusterrak egindako erabilerearen gaineko azken kale neurketen datuak, inguruko arnasguneetan be itoten hasi gara. Pandemia bat garaitu dogula sinistu arren, beste izurrite bat jabilku eraso egiten, erdal birusa.

Baina itolarria arintzeko hainbat ekitaldi izan doguz egunotan, tartean, Durangoko Azokea, euskerearen eta euskal kulturearen oasia, gure Meka. Bost egunez euskal kulturearen erdigunea izan da, eta, bide batez, belarriak gozatzeko be balio izan deusku, barrua lasaitzeko. Batean kale, bestean bale. Ez gaitezan bost eguneko loraldiaz ase, ezta zorioneko aurkikuntza arkeologikoez be. Beharrezkoak doguz horreek guztiak, baina ez dira nahikoa. Eta Joseba Sarrionandiari hontsu irakurritakoagaz bat egiten dot: "oso guai dagoz Euskaraldiak erdaraldian, baina euskaldunok dana dogu egiteko". Euskaldunok, guk geuk, irauli behar dogu bizi dogun erdaraldia. Euskaldun zaharren garaia da: aparteko esfortzurik barik, ikasi barik, euskerea berez jaso dogunok eutsi behar deutsagu hizkuntzeari. Errazegia litzateke hizkuntzearen geroa, bakarrik, instituzinoen esku ixtea, inoren esku ixtea. Geure konpromisoa eta ardurea da.

Zalantzarik barik, bidelagun izan behar doguz geurera hurreratzen diranak. Baina euskaltegietan ikasten dabizan horreei eskatzen deutsegun beste exijdu deutsagun geure buruari be. Ez daigun euskerearen biziraupena euskera ikasle eta hurrengo belaunaldien esku itxi, guztion baturak ekarriko dau oparotasuna. Gazteak izan ohi dira sarri jomuga, baina eskaini be egin behar jakie: hizkuntza bizi, gozo eta erakargarria. Eskola eta eremu formaletatik kalera jauzi egingo dauan euskerea, sare sozialak astindu eta pantailak hartuko dituana. Gure esku dago txapak kendu arren txipak aldatzea.

Beharrezkoa da hizkuntzearen ezagutzearen unibersalizazinoa, eta ezagutzak ekarriko dau erabilerea. Etiketetatik harago, euskaldun zahar zein barri, hizkuntzeak berak gorputza behar dau, gu behar gaitu. Bihur daitezala belarriprestak ahobizi eta euskaradunak euskahaldun. Guztion ahalegina behar da.

Dakigunok egin eta albokoari eginarazo. "Ekin, hitzekin eta ekintzekin!".

(BEGITU aldizkarian argitaratua).

Proiektuaren “ordezkari” Olatz Salvador Zaldua eta Ines Osinaga Urizar izan dira gaurko aurrezpenean, eta bideo baten bidez, haiekin batera “arituko” diren gorputz konplizeen aurpegiak azaldu dira.

Oinarriek zioten bezala, urtarrilean amaitu zen proposamenak aurkezteko epea, eta, azken hilabeteetan, aurkeztu diren hamahiru egitasmoak aztertu ondoren, gaur epaimahaiaren esleipena ezagutu ahal izan dugu.

Oso maila oneko hamahiru egitasmo aurkeztu dira, eta epaimahaiaren lana zail-zaila izanik ere, AEK-KORRIKA oso pozik geratu da bekak izan duen harrerarekin. Hauek izan dira KORRIKA-AEK kultur sorkuntzarako bekan epaimahaiaren kideak: Maria Rivero, Amaia Merino, Aguxtin Alkhat, Yurre Ugarte eta Irantzu Lekue.

Azpimarratu dute aho batez hartutako erabakia izan dela; aintzat hartu dute proiektuak sorkuntza prozesuari emango dion garrantzia, sormen-laborategi kolektiboa sortuta. Ikuskizun bat egongo bada ere, harago doan proposamena dugu eskuartean, oinarri bat utzi nahi duelako aurrera begira lantzen jarraitzeko, markoak eraikitzeko eta prozesuak bultzatzeko. Hori gutxi balitz, orain arte ertzetan egon diren ideiak, ahotsak, gorputzak eta abar erdigunera ekartzeko proposamena egiten duelako.

#badon proiektuak (http://badon.eus/) diziplinarteko hausnarketa artistiko kolektiborako sormen laborategi bat proposatzen du. Euskal literatura, musika, arte plastiko nahiz irudizko, antzerki, dantza eta bestelako adierazpenen inguruan gorpuztuko da bidea, artista garaikide desberdinek, disziplinen arteko zubiak eta elkarlanak bultzatuz. Euskal kulturaren transmisiorako egitasmo sendoak eraikitzea da erronka, horretarako eragile desberdinak saretzeko egiturak harilkatuz. “Gu egiten gaituen hori ez dela neutroa, iritsi zaizkigun kultur erreferentziek gizarteko botere harremanak islatzen baitituzte” aintzat hartuta, besteak beste, xedea du genealogia kulturala errebisatzea, zalantzan jartzea eta osatzea.

Adierazi zen bezala, AEK-k, KORRIKA kulturalaren bidez, lan bat sarituko du bi urterik behin; bekaren xedea da euskal kulturaren baitako sormen-lanak bultzatzea, eta, 23. KORRIKAtik aurrera, KORRIKA kulturaleko ekitaldi nagusia taxutzea. Beka 23.000 eurokoa izango da, eta 23. KORRIKAko kulturaleko egitarauaren barruan aurkeztuko da, 2023ko azarotik 2024ko apirilera, hain zuzen.

ANE ELORDI ALBURQUERQUE
Korrikaren koordinatzailea

Udabarrian, euskaldun eta euskaltzalez bete genduzan Donostiako kaleak. Beste behin, KORRIKAk euskal komunidadean eragitea lortu eban: 11 egun eta 10 gauez arineketan igaro genduan Euskal Herria, lekukoa eskurik esku, barruak estututa, euskeraz, euskeratik eta euskerearen alde. Baina, gitxienez, bi urterako itxaropenezko uholdea izan behar ebanak lanparra baino ez dau ekarri.

Urte erdi geroago, udagoienean, itxaropena berbiztu eta Euskaraldian murgildu gara. Horregaz batera Pantailaldia eta Gaztealdia be etorri dira; egun gitxi batzuetan, euskereak jente-arteko hainbat esparrutan presentzia hartu izan dau. Ahobizi eta belarriprest izan gara, eta abenduaren 2a heldu orduko txapa kentzeako ariketea egin dogu. Soinean txapak eragiten dauan zama izugarria izan daiteke batzuentzat; beste batzuk, barriz, aldekoa kenduta be, "txapa emoten" jarraitzen dogu.

Egun bat beranduago, Euskerearen Nazinoarteko Egunean, herriz herri batu ginan gure hizkuntza gitxitu exotikoaren aldarri egin eta jai giroan ospatzeko. Baina ba al dago zer ospatu? Nik neuk ez dot uste. KORRIKAn pozez eta emozinoz zeharkatu genduan Euskal Herria, Euskaraldian ahoak inozko bizien izateko ahalegina egin genduan, baina ez da nahikoa. Urteak 365 egun ditu eta horreetako bakotxa zor deutsagu euskereari. Agerikoa da, askoz gehiago behar dogu. Horren erakusle dira Soziolinguistika Klusterrak egindako erabilerearen gaineko azken kale neurketen datuak, inguruko arnasguneetan be itoten hasi gara. Pandemia bat garaitu dogula sinistu arren, beste izurrite bat jabilku eraso egiten, erdal birusa.

Baina itolarria arintzeko hainbat ekitaldi izan doguz egunotan, tartean, Durangoko Azokea, euskerearen eta euskal kulturearen oasia, gure Meka. Bost egunez euskal kulturearen erdigunea izan da, eta, bide batez, belarriak gozatzeko be balio izan deusku, barrua lasaitzeko. Batean kale, bestean bale. Ez gaitezan bost eguneko loraldiaz ase, ezta zorioneko aurkikuntza arkeologikoez be. Beharrezkoak doguz horreek guztiak, baina ez dira nahikoa. Eta Joseba Sarrionandiari hontsu irakurritakoagaz bat egiten dot: "oso guai dagoz Euskaraldiak erdaraldian, baina euskaldunok dana dogu egiteko". Euskaldunok, guk geuk, irauli behar dogu bizi dogun erdaraldia. Euskaldun zaharren garaia da: aparteko esfortzurik barik, ikasi barik, euskerea berez jaso dogunok eutsi behar deutsagu hizkuntzeari. Errazegia litzateke hizkuntzearen geroa, bakarrik, instituzinoen esku ixtea, inoren esku ixtea. Geure konpromisoa eta ardurea da.

Zalantzarik barik, bidelagun izan behar doguz geurera hurreratzen diranak. Baina euskaltegietan ikasten dabizan horreei eskatzen deutsegun beste exijdu deutsagun geure buruari be. Ez daigun euskerearen biziraupena euskera ikasle eta hurrengo belaunaldien esku itxi, guztion baturak ekarriko dau oparotasuna. Gazteak izan ohi dira sarri jomuga, baina eskaini be egin behar jakie: hizkuntza bizi, gozo eta erakargarria. Eskola eta eremu formaletatik kalera jauzi egingo dauan euskerea, sare sozialak astindu eta pantailak hartuko dituana. Gure esku dago txapak kendu arren txipak aldatzea.

Beharrezkoa da hizkuntzearen ezagutzearen unibersalizazinoa, eta ezagutzak ekarriko dau erabilerea. Etiketetatik harago, euskaldun zahar zein barri, hizkuntzeak berak gorputza behar dau, gu behar gaitu. Bihur daitezala belarriprestak ahobizi eta euskaradunak euskahaldun. Guztion ahalegina behar da.

Dakigunok egin eta albokoari eginarazo. "Ekin, hitzekin eta ekintzekin!".

(BEGITU aldizkarian argitaratua).

Proiektuaren “ordezkari” Olatz Salvador Zaldua eta Ines Osinaga Urizar izan dira gaurko aurrezpenean, eta bideo baten bidez, haiekin batera “arituko” diren gorputz konplizeen aurpegiak azaldu dira.

Oinarriek zioten bezala, urtarrilean amaitu zen proposamenak aurkezteko epea, eta, azken hilabeteetan, aurkeztu diren hamahiru egitasmoak aztertu ondoren, gaur epaimahaiaren esleipena ezagutu ahal izan dugu.

Oso maila oneko hamahiru egitasmo aurkeztu dira, eta epaimahaiaren lana zail-zaila izanik ere, AEK-KORRIKA oso pozik geratu da bekak izan duen harrerarekin. Hauek izan dira KORRIKA-AEK kultur sorkuntzarako bekan epaimahaiaren kideak: Maria Rivero, Amaia Merino, Aguxtin Alkhat, Yurre Ugarte eta Irantzu Lekue.

Azpimarratu dute aho batez hartutako erabakia izan dela; aintzat hartu dute proiektuak sorkuntza prozesuari emango dion garrantzia, sormen-laborategi kolektiboa sortuta. Ikuskizun bat egongo bada ere, harago doan proposamena dugu eskuartean, oinarri bat utzi nahi duelako aurrera begira lantzen jarraitzeko, markoak eraikitzeko eta prozesuak bultzatzeko. Hori gutxi balitz, orain arte ertzetan egon diren ideiak, ahotsak, gorputzak eta abar erdigunera ekartzeko proposamena egiten duelako.

#badon proiektuak (http://badon.eus/) diziplinarteko hausnarketa artistiko kolektiborako sormen laborategi bat proposatzen du. Euskal literatura, musika, arte plastiko nahiz irudizko, antzerki, dantza eta bestelako adierazpenen inguruan gorpuztuko da bidea, artista garaikide desberdinek, disziplinen arteko zubiak eta elkarlanak bultzatuz. Euskal kulturaren transmisiorako egitasmo sendoak eraikitzea da erronka, horretarako eragile desberdinak saretzeko egiturak harilkatuz. “Gu egiten gaituen hori ez dela neutroa, iritsi zaizkigun kultur erreferentziek gizarteko botere harremanak islatzen baitituzte” aintzat hartuta, besteak beste, xedea du genealogia kulturala errebisatzea, zalantzan jartzea eta osatzea.

Adierazi zen bezala, AEK-k, KORRIKA kulturalaren bidez, lan bat sarituko du bi urterik behin; bekaren xedea da euskal kulturaren baitako sormen-lanak bultzatzea, eta, 23. KORRIKAtik aurrera, KORRIKA kulturaleko ekitaldi nagusia taxutzea. Beka 23.000 eurokoa izango da, eta 23. KORRIKAko kulturaleko egitarauaren barruan aurkeztuko da, 2023ko azarotik 2024ko apirilera, hain zuzen.

Eskerrik asko Euskal Herria! 22. korrika izugarria izan da. Martxoaren 31an Amurrion abiatu eta Donostiara iritsi arte hamaika une ahaztezin bizi izan ditugu. Euskarak jendartea bildu du KORRIKAren baitan, eta azken kilometroetan ere une bereziak bizi izan ditugu. Lapurdi atzean utzi eta Gipuzkoara egin du jauzi gauez. Bidasoa inguruetatik egin ditu lehendabiziko orduak eta ondoren Oarsoaldeara sartu da, Oiartzun, Lezo eta Pasaia zeharkatu ditu, besteak beste. Albaolan ere ibili gara KORRIKA. Goizeko lehendabiziko orduetarako KORRIKA Donostian egon da, auzoz auzo eta eskuz esku ibili da lekukoa. Azkenik, mezuaren egileak irakurri duen arte.

Eguneko irudiak bideo-kronika:

Argazki bilduma:

Harrera beroa izan du gauerditik KORRIKAk Leitzan sartu orduko. Joaldunek eta Hartzak lagundu dute Ituren eta Zubietan, eta Lekeitioko Deabruen piroteknia jolasak ere agurtu du lasterketa. Goizaldean Xareta igarota, Lapurdiko lurrek egin diote ongietorria euskararen aldeko aldarriari. Gazteek eta helduek, bizikletak eta bestelakoak, eskuz esku bultzatu dute lekukoa Baiona hiribururaino, eta BAB atzean utzita, kostaldetik aurrera darrai, azken txanpan, Gipuzkoarantz. Eguraldia lagun ez bada izan ere goizaldean, egun ederra igaro dute lasterkariek, eta giro goxoak bihar Donostiaraino lagunduko gaituela aurreikusi dugu. Ez hutsik egin biharko hitzordura, 12:30ean Boulevarden ikusiko dugu elkar! Euskal Herria, bihar ozen entzun dadila gure aldarria. Gora AEK! Gora KORRIKA! Gora Euskal Herria euskalduna!

Hemen egunak iruditan emandakoa:

Eguneko argazki galeria:

Argia astekaria izan da lekukoa hartu duenetariko bat goiz partean, Lasarten, 1.990 kilometroan, eta ia segidan Pirritx, Porrotx eta Marimotots aritu dira lasterka, 22. korrika omendutako pailazoak. Gero, argazkiak ateratzeko, zorion mezuak grabatzeko eta muxuak banatzeko astia ere hartu dute... Euskal Herriak nola ez die ba eskertuko lagun hauei maitasunez egiten duten lan bikaina, eta ez soilik euskalgintzan!
Bi herri aurrerago ere, Martin Ugalde kulturgunean falta ezin zen sartu-irtena egin du KORRIKAk, eta Berriako langileak ere han izan dira Donostiara hurbiltzen ari den lekukoari bultzadatxoa emateko. Andoainen, Tolosan, Azpeitian zein Azkoitian... zenbaezina izan da KORRIKAri eta euskarari babesa adierazi dioten herritarren kopurua. Iluntzean Beasain pasata, berriz ere Nafarroa Garaira bidean gara, azken aurreko euskal hiriburuari bisita egiteko bihar, Baiona, alegia. Helmugara iristen ari gara, mila esker Euskal Herria!

Hemen eguneko irudiekin osatutako bideo-kronika:

Gaurko argazki galeria:

Ezkerraldetik,Portugaleteko zubitik igaro eta harrera beroa jaso du euskararen aldeko aldarriak kostaldean. Itsasoa indartsu iratzarri zaigu, egun argitsuarekin batera, eta eskoletako haurrek hartu dute tropela laguntzeko ardura goiz osoan zehar, bai Uribe Kostan, bai Uribe Butroen. Gernika hauspo betean igarota, kostaldera abiatu da berriz KORRIKA, berriz, kostaldetik euskal ipar-mendebaldea agurtzeko.

Lekeition  furgonetetako loreak berritu dizkigute, Donostiara dotore iristeko. Eskerrik asko ohiturak mantentzeagatik! Koloreak eta loreak, loreak eta koloreak euskarari bidea zabaltzen!

Hemen egunak emandakoa bideo-kronikan:

Eguneko irudiak: